تفاوتهای قرائت ورش از نافع با قرائتهای دیگر
در قرائت ورش از نافع ، که به چاپ هم رسیده و من نیز نسخهای از آن را در اختیار دارم، یک تفاوت کلی در آن وجود دارد مبنی بر آنکه همزههای قطع ، اگر قبلش ساکن باشد، حرکتش را به قبل داده و خودش میافتد . برای مثال، قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون[1]، قَدَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون خوانده میشود. اگر به قرائت قاریان دقت کنید، همواره قرائت حفص از عاصم را که قرائت معروف است، نمیخوانند بلکه گاهی قرائت ورش از نافع را میخوانند. یکی از نکاتی که میتوان برای از آن برای روشن شدن قرائت قاری استفاده کرد، همین نکته است که اگر همزههای قطع را به شکلی که گفته شد، میخوانند معلوم میشود قرائت ورش از نافع است.
شناسایی قرائت قاریان 
من گاهی به قرائت قاریان گوش میدهم و از همین نکته متوجه میشوم قرائت حفص از عاصم است یا ورش از نافع . البته نمیدانم غیر از قرائت ورش از نافع ، قرائت دیگری نیز وجود دارد که به این شکل خوانده شود یا خیر. امروزه در دنیای اسلام، سه قرائت شایع وجود دارد:
- قرائت حفص از عاصم، که در میان ما رواج دارد
- قرائت ورش از نافع
- قرائت قالون از نافع
در شمال آفریقا معمولاً یکی از دو قرائت اخیر، خوانده میشود؛ گاهی قرائت ورش از نافع و گاهی قرائت قالون از نافع.
من نسخه قرائت ورش را دارم، شنیدهام عربستان، قرائت قالون را نیز چاپ کرده است. دوست داشتم قرائت قالون را نیز داشته باشم و میخواستم آن را تهیه کنم ولی آن را نداشتند؛ حال یا چاپش محدود است و یا اگر هم چاپش محدود نیست، شاید آن را به هر کسی نمیدهند.
بحث استاد و شاگرد: دشواری تلفظ همزه (نبر) 
شاگرد : نافع مدنی است، به طور کلی، مدنیها با همزه و نبر مشکل دارند لذا برای مثال میگویند «یومنون» نه «یؤمنون»؛ میگویند «یستاذنک» نه «یستأذنک». مدنیها با همزه بسیار مشکل دارند.
استاد : ابان بن تغلب یا شخصی دیگر، جمله معروفی دارد: «الهمزة نبرٌ» .
شاگرد : تعبیرش چنین است: «المهز ریاضةٌ» .
استاد : بله؛ این جمله، به معنای دشواری تلفظ همزه است و به این نکته اشاره دارد که چون تلفظش دشوار است، باید حذف شود.
اینها همزه را آخرین حرف حلقی میدانند که اصطلاحاً از ناف ادا میشود. میگویند وقتی همزه را تلفظ میکنید باید نافتان تکان بخورد.
جلسه ۲۹ مورخ ۵ آبان ۱۴۰۳
المؤمنون : ۱ ↩︎